Bilimsel ve dinsel bir temele sahip olmayan yarı kırk töreni nedir?
Mis kokulu bebeğinizi kucağınıza almanın heyecanını yaşar iken 40 uçurma olarak adlandırılan döneme yavaş yavaş yaklaşıyorsunuz. Geçmişten günümüze kadar süregelen ve hala yapılan bir ritüel olan 40 uçurma, aslında bebeğinizin ilk banyosudur.
Eski inanışa göre yenidoğan bebeklerin kötülüklerden ve hastalıklardan uzak tutulması için 40 gün boyu evden çıkmaması gerekir. Bazı insanlar ise bebeğin 20’si yani yarı kırkı törenii bebek 20 günlük olduğu zaman yapar.
Yarı kırk uçurma, eski Şaman Türklerinden kalmış olduğu kabul edilen bir gelenektir. Aslına bakarsak 40 uçurma töreni ile aynı adımları içerisinde bulundurur. Tek farkları uygulandıkları vakit dilimidir. Yarı kırk uçurma bebeğin doğumunun 20. gününde, kırk uçurma ise 40. gününde yapılır.
Tamamıyla geleneksel bir dinsel tören olan yarı kırk banyosu, herhangi bir bilimsellik yada dinsel bir temele sahip değildir. Dolayısı ile dinimizde yarı kırk ile alakalı herhangi bir zorunluluk olmadığını söyleyebiliriz. Pekala, bebeğin yarı kırk uçurma banyosu ne şekilde yapılır? Sizler için hazırlamış olduğumuz bu makalede, yarı kırk banyosunda kullanılan malzemeler ve yarı kırk banyosunun ne şekilde yapıldığını ayrıntılı bir şekilde anlattık. İyi okumalar!
Yarı Kırk Nedir?
Yarık kırk, aslen 40 uçurma ile aynı adımları içerisinde bulundurur. Tek farklılıkları uygulandıkları vakit dilimidir. Yarı kırk yeni doğmuş olan bebeğin 20. gününde, kırk uçurma ise 40. gününde yapılır. Eski Şaman Türklerinden gelen bir gelenek olduğu kabul edilen bu törenlerin bilimsel açıdan yada dini açıdan herhangi bir temeli yoktur. Dolayısı ile dinimizde yarı kırk ile alakalı herhangi bir zorunluluk yoktur. Tamamıyla geleneği devam ettirmek isteyen annelerin yaptığı bir tören olarak görülebilir.
Bebeğin Yarı Kırkı Ne şekilde Çıkarılır?
Yarı kırk banyosu için ilk olarak bir kırklama anası seçilir. Kırklama anası olarak seçilen şahıs okunmuş suya bolluk ve sıhhat gibi şeyleri sembolize eden 20 adet obje yerleştirir. Sonrasında objeler çıkarılır ve 20 yakarma okunarak su ayrı bir kaba alınır. Peşinden bebek hazırlanan su ile yıkanır.
Her kültürde değişik uygulamalar olsa bile çoğu zaman yarı kırk banyosunda anne ve bebeğin beraber yıkanması tavsiye edilir. Fakat birtakım bölgelerde hazırlanan su ile sadece bebeğin 20 tas su ile yıkandığı görünmektedir.
Yarı kırk banyosundan sonrasında ev ziyaretleri başlar. Ziyarete gidilen evlerde anneye sütünün bolca olması için su ikram edilir. Ek olarak bebeğin çeşit çeşit gereksinimlerini karşılayacak hediyeler verilir.
Yarı Kırk Banyosunda Kullanılan Objeler
20 banyosu olarak da malum yarı kırk banyosunda bebeğin yıkanacağı suya sıhhat ve bolluk gibi şeyleri simge eden çeşit çeşit malzemeler koyulur. Seçilen objeler kültürden kültüre değişim gösterebilir.
Yarı kırk banyosundan öncesinde malzemeler iyice steril hale getirilmeden suya koyulmamalıdır. Ek olarak malzemeler suda iken bebeğin yıkanma durumu, bebeğin sıhhati açısından riskli olacağından dolayı, suyun süzülerek kullanılması tavsiye edilmektedir.
Yarı kırk banyosunda kullanılan malzemeler şunlardır:
Altın yada Gümüş
Yarı kırk banyosu için en fazla insanların tercih ettiği objelerden biri, altın yada gümüştür. Böylelikle o su ile yıkanan bebeğin bolca verimli bir yaşamı olacağına inanılır.
Yüzük
Bir çok kültürde kırk banyosu için kullanılan bir öteki araç-gereç ise yüzüktür. Fakat burada dikkatli olunması gerekmekte olan şey, kullanılacak olan yüzüğün anneye ilişkin olması gerektiğidir.
Bozuk Para
Bebeğin verimli bir yaşamı olması için yarı kırk banyosunda suya atılan malzemelerden birisi de bozuk paradır. Fakat hijyen bakımından bozuk paranın iyice dezenfekte edilmesi gerekmektedir. Veya bebek yıkandıktan sonrasında kalan suya bozuk para konabilir.
Kurutulmuş Çiçek
Birtakım kültürlerde bebeğin yaşamı süresince güzel kokması için yarı kırk banyo suyuna kurutulmuş çiçek atılır. Daha fazla gül yaprakları tercih edilse de öteki çiçekler de kullanılabilir.
Nazar Boncuğu
Bebeği nazardan ve kötü gözden koruyacağı düşünüldüğü için yarı kırk suyuna nazar boncuğu da koyulabilmektedir.
Taş
Yarı kırk suyu için kullanılan malzemelerden bir diğeri ise taştır. Bunun sebebi, bebeğin yaşamı süresince taş gibi sağlam olacağına inanılmasıdır. Yarı kırk banyosu için 20 adet, kırk banyosu için ise 40 adet taş kullanılır.
Pirinç
Bebeğin 20 banyosunda en fazla kullanılan malzemelerden birisi de pirinçtir. Çünkü pirinç, bir çok kültürde bolluk ve bereketi simgeler. Fakat pirincin sıhhat bakımından ufak bir keseye koyulması ve o biçimde suda bekletilmesi tavsiye edilmektedir. Aksi takdirde gözden kaçan bir pirinç tanesinin nefes borusuna kaçma tehlikesi bulunmaktadır.
Yarı Kırk Uçurma Sonrası Ne Olur?
Yarı kırk uçurma banyosunun eski Şaman Türklerinden süregelen bir gelenek olduğuna inanılmaktadır. Günümüz dönemde hala uygulansa da bu ritüelin bilimsel açıdan yada dini açıdan bir temeli ya da geçerliliği yoktur. Dolayısı ile dinimizde yarı kırk ile alakalı herhangi bir zorunluluk da bulunmamaktadır.
Yarı kırk uçurma banyosu sonrası bebeğin kötülüklerden uzak duracağına, bolca verimli bir yaşam yaşayacağına, sıhhatli ve sağlam bir bünyeye sahip olacağına inanılmaktadır.
Bebeğin Yarı Kırkı Nedir?
Geleneklerimizden kaynaklı olan 40 gün boyunca dışarı çıkarmadığımız yeni doğan bebeklerimize 20. günde banyo yaptırılma olayına yarı kırk denir.
- Günümüz zamanda daha fazla kırk çıkarma yöntemi ile aynı şey olarak bilinir ve tamamen aynı şekilde uygulanır.
- Anne ve bebeğin iyileşme dönemi olarak adlandırdığımız bir dönemdir. Ebeveynler için genelde 20’sini çıkartmak tanımı bebeğin 40’ını çıkartmak tanımı ile birebir aynı anlamı ifade eder. Tek farkı biri 20. günde yapılıyor diğeri 40. günde yapılıyor.
- Tam anlamıyla annelerin seçimine bağlı olarak yapılan geleneksel bir törendir.
- Lohusa sürecini atlatmak ve bebek ile anne arasındaki bağın tam anlamı ile kurulması, birbirlerine alışması, bebeklerin göbeklerinin iyileşmesi olarak önemli görülmektedir.
- Eski dönemlerde bebeklerin kötülüklerden ve hastalıklardan korunması için 40 günlük bir süre gerekli olurmuş. Bu sebep ile kırkı çıkmak, kırklanmak tanımı meydana çıkmış. Bizim konumuz her ne kadar yarı kırkı olsa da yapılan ritüel aynıdır.
